SPIN

Nieuw, Zuihitsu

Er zat een grote spin in de slaapkamer op de muur boven het raam vlak tegen het plafond. Ik vond het niet zo’n goed idee en heb een glas gepakt, kartonnetje en huishoudtrap. Zo zag ik de spin mooi bewegen met haar/zijn lange poten achter glas en zette haar/hem buiten. Een week later zat er weer een spin, iets kleiner en die mocht blijven, boven in de hoek naast het raam. Ze – ik noem haar zo – kreeg gezelschap van een tweede spin, oh jee! en stelde me een hele familie spin voor. Maar nee, het was de spin zelf die zich van haar krappe jas ontdeed, de verstrengeling duurde enkele dagen. Ze bleef zitten waar ze zat en groeide tot wel twee maal zo groot in haar nieuwe omhulsel en bleef nog een poosje. Ze vrat ze haar eigen huid op die verschrompelde en transparant werd. Een paar dagen geleden zat ze op het plafond, schrok van mij toen ik het licht aan deed en liep met snelle pasjes richting raam. Spin zal honger gehad hebben, klaar met de transformatie, heb haar niet meer gezien.

Een half jaar later komt Ellen logeren: aanleiding om de slaapkamer op te schonen. Ik zuig het stoffelijke overschot aan het plafond op en inspecteer de ruimte rondom de verwarming. Komt er weer een spin te voorschijn die in elkaar gevouwen zit maar een pootje uitsteekt ‘he laat me met rust’. Na enig speurwerk op het internet concludeer ik dat Spin met winterslaap is en laat haar/hem met rust. Ik attendeer Ellen op de aanwezigheid die daar niet moeilijk over doet. Vervolgens ligt er een tweede naast, beiden keurig opgevouwen in elkaars gezelschap. Dan kom ik er achter dat het waarschijnlijk toch anders is dan ik had gedacht. Spin was toch wel aan het paren daarboven tegen het plafond en heeft daarna het mannetje doodgemaakt en leeg gezogen. Daarna heeft ze eieren gelegd en zich een plekje gezocht om te sterven, niet ongestoord door mij. Er zit namelijk geen beweging meer in of nog steeds niet terwijl het voorjaar in de lucht hangt. Ik wacht het af voordat ik haar ga ruimen.

Highlanders

Nieuw, Wandelingen

De leeuwerik is terug!

We spraken af op parkeerplaats ‘de Brandtoren’ dichtbij het Lege Gebied zoals ik het noem voor een avondwandeling. Doremieke pikte me om 18.50 uur op bij de rotonde in Rheden waar ik net met de trein was aangekomen, net als Herman. Haar man was er ook bij met de honden Lily en Izzy, en Myriam. Daar wachtten we op Gerlinde en nog een poosje op twee dames die het niet konden vinden, zodat we zonder hen vertrokken. We liepen in de richting van het bronzen beeld ‘Highlanders’ dat sinds 2013 in the middle of nowhere staat. Onderweg vertelde Door dat Gerlinde ‘uitbehandeld’ is en dat kleurde mijn beleving van de wandeling. Ik dacht aan mijn eigen chemo in 2011, waardoor ik mij afschermde van opgetogen sfeer in de groep. Plotseling dacht ik de veldleeuwerik te horen, die er een hele poos niet meer was, en zag ze net als de vogeltjes vliegen die ik zo lang niet heb gezien op de Veluwe.

P aan de rand van het Rozendaalse Zand

We gingen naar dit stille glooiende gebied op een moment waarop ik van slag ben vanwege familieperikelen. Het heeft met de reünie te maken die we vanwege de 100ste geboortedag van mijn vader gepland hebben, in 2024. Ik heb al 23 jaar geen contact met mijn jongste broer Mark en af en toe moet het verdriet er uit. Voor het slapen gaan stuurde ik een vraag naar mijn onbewuste brein ‘wat moet ik hiermee?’ en kreeg de volgende ochtend antwoord ‘van los zand kun je geen toren bouwen’.

Kiekeboe Foto: Door

Vriendinnen

Nieuw, Pesten, Zuihitsu

Ze schold me midden op straat uit vanwege mijn eerdere uitspraak omtrent haar vechtscheiding met H die de kinderen toegewezen kreeg. Ik heb haar gezegd dat kinderen vaak voor de meest stabiele ouder kiezen, wat ik leerde in Veluweland, centrum voor Psychotherapie in Lunteren. Dat viel niet in goeie aarde maar het was niet mijn bedoeling om te kwetsen en dit voelde ik niet goed aan. Het was in 2007 en dat weet ik omdat Emmy 50 werd in januari 2008 en Sehra 40, wat ze vierden bij het Openluchtmuseum in de Kasteelboerderij. Ik was er graag bij geweest maar Maan stak er een stokje voor ‘als zij komt dan kom ik niet’ dreigde ze. Emmy ging er in mee en nodigde me wel bij haar thuis uit om te komen eten op de verjaardag zelf. De vriendschap kwam onder druk te staan want voortaan stond Maan tussen ons in maar we kabbelden voort. Seh stak me een hart onder de riem en het leven ging door, zonder de eetgroep van Em. Er was meer dat ons bond, de honden Makker, Berdush en Tati, van respectievelijk Emmy, Sehra en mij. Er gleden jaren voorbij tot 2011 toen er een tumor in mijn borst zat, waar ik voor in behandeling moest. Maan stuurde mij een lieve kaart en nodigde mij weer een poosje later uit om deel te nemen aan eetgroep 2, zonder Emmy weliswaar. Ik ging daar op in alhoewel het me niet lekker zat waar ik de vinger nog niet op kon leggen. Het is weer wat jaren geleden, inmiddels heb ik depressie nummer 2 meegemaakt waarin mijn jeugd – gepest met mijn uiterlijk – aan de orde kwam. Buitensluiten is één van de mechanismen waar ik me niet bewust van was, die ondergronds ging. Ik dacht nooit dat ik er onder leed en toch is het waar!

Hemelvaart

Nieuw, Zuihitsu

Vandaag herdenken we het vertrek van Jezus naar Tibet, waar hij de rest van zijn leven doorbracht. Hij was niet aan het kruis gestorven dankzij de technieken die hij in India leerde van de fakirs. Voor dag en dauw trekt men er op uit in Twente – Dauwtrappen – want op reis gaan dat doe je in de vroege ochtend. Hij ging met een delegatie naar het Oosten, het land van de Taoïsten waar zijn wonden weer dicht groeiden. Met Pinksteren vieren we zijn aankomst in het land van de rijzende zon: de heilige geest daalt neder via de muziek die ons rechtstreeks in het hart raakt. Jezus leeft en we hoeven ons niet schuldig te voelen want het heeft zo moeten zijn, maar dat is interpretatie. Het verhaal van Jezus speelt zich af rond het jaar 0 en toevallig kwam deze uitleg in het jaar 2000 op mijn pad via documentaires op National Geography en Discovery. Mijn moeder droeg er een steentje aan bij want zij geloofde ook dat het allemaal heel anders gegaan is. De onbevlekte ontvangenis van Jezus door Maria is nog zo’n fantastisch verhaal dat niet waar kan zijn, net als de figuur van Judas de verrader, en Maria Magdalena de gevallen vrouw. Ze zijn naast Jezus hoofdrolspelers in de film Jezus Christ Superstar uit 1973 gebaseerd op de Rockopera met dezelfde titel uit 1970.

De eerste bloeiende rododendrons zijn wit.

Een vriendin

Nieuw, Pesten, Zuihitsu

Een stomp in mijn maag was het en een klap op de bek kreeg ze terug van mij.

Het is bijna twee jaar geleden dat we ruzie kregen na het sporten in Rijkerswoerd tijdens de fietstocht op de terugweg. Achteraf gezien was het geen wonder dat het gebeurde want er waren spanningen tussen haar en mij, afgezien van onze eigen spanning.

Een vriendin vroeg mij om samen te sporten in Arnhem-Zuid en ik hapte toe want de sportschool ging dicht vanwege Corona en ik had behoefte aan structuur. Twee keer in de week Pilates op de tribune van het voetbalveld, lekker in de buitenlucht. Nou is voetbal niet mijn ding, zacht uitgedrukt maar ik genoot van de plek waar het weer en de wind vrij spel hadden. De lessen van Isabella waren goed afgestemd op onze – vrouwen op leeftijd – behoeften en ik merkte al gauw de weldaad van alle moeite. ‘Als het regent kun je met mij meerijden’ zei de vriendin en zo gezegd zo gedaan, reden we in haar Audi richting Rijkerswoerd. Meestal troffen wij elkaar aan het begin van de John Frostbrug om samen helemaal naar het zuiden van de stad te fietsen. Tot ze zich stoorde aan mijn zogenaamde afhankelijkheid ‘ik vind het niet prettig dat je afhankelijk van mij bent’ zei ze. Het kwam als een bliksem bij heldere hemel want zij had mij toch uitgenodigd om voortaan samen te sporten en mee te rijden. Inmiddels had ik me bij de loopgroep aangesloten, op maandag, zij bij de krachttraining op donderdag en lieten wij elkaar met rust. Zij kocht een elektrische fiets, we spraken niet meer af bij de brug en ik ging op donderdag die kant uit, terwijl zij Pilates op dinsdag deed. Af en toe overlapten wij elkaar en fietsten we samen terug naar huis terwijl we onze levens deelden. Onderweg naar huis zagen we de vele ganzen in het gras langs het water. ‘Waarom zijn ganzen toch zo dom?’ vroeg ze en we kregen het over eigenschappen die wij mensen op dieren projecteren. Schapen zijn meelopers bijvoorbeeld en ondertussen moesten we stoppen bij een voetgangersoversteekplaats waar een gesluierde vrouw met kinderwagen de weg overstak. ‘Dat is nou een meeloper’ riep ze uit ‘hoe weet je dat?’ vroeg ik, denkend aan mijn gesluierde collega’s bij de Kringloop

‘Je doet me heel erg pijn’ zei ze enne ‘je bent iemand die zich superieur voelt’ enne ‘je kunt niet tegen kritiek’. We fietsten door en ik incasseerde haar stoot ‘oh, vind je mij arrogant?’ vroeg ik nog, we kibbelden voort, tot ze voorstelde om niks meer te zeggen. Ik hield mijn mond terwijl de spanning in mijn lijf toenam tot zij doorging met haar verhaal en ik haar op de bek sloeg: ‘moet je zelf ook je kop dicht houden’. Ik fietste vooruit, kreeg bijna geen adem en liet haar achter zonder achterom te kijken, tot aan het stoplicht bij de Steenstraat. Ze was weg en sindsdien hebben wij niet meer met elkaar gesproken. Haar omschrijving van mij – die van narcist – was uitgebreid met racist, weet ik uit een betrouwbare bron.

C V ervolg

Levensloop, Nieuw, Pesten, Zuihitsu

Ik wist mijn draai niet te vinden, mede door de opleiding tot docent Handvaardigheid. Het was nooit de bedoeling om voor de klas te gaan staan want Beeldende Vorming is een kliervak. Met mijn achtergrond – pesterij vanwege mijn opvallende uiterlijk – is dat vragen om problemen, wat ik inmiddels heb verwerkt. Ik ben beeldend kunstenares geworden uit overleving, niet zonder plezier! Op de kunstacademie haalde ik mijn hart op, in die lokalen waar gebeeldhouwd werd, waar ik nog niet het geduld voor had. Keramiek, hout en metaal ‘you name it we do it’. Plastische vormgeving, ruimtelijke vormgeving en tekenen waren basisvakken, net als Kunstgeschiedenis, Psychologie, Pedagogiek en Didactiek.

‘Crazy little thing called love‘.

‘We hebben een schrijfster in ons midden’ zei Rob van der Sande van Psychologie plechtig toen ik op een avond het lokaal betrad. Dat was nadat ik een stukje had ingeleverd over het belang van beeldende vorming in het onderwijs. Ik wist dat het waar was en denk aan mij als kind in de schoolbanken al schrijvende ‘dit is wat ik later ga doen’ zo klaar als een klontje en ben er stiekem nooit mee opgehouden. Ik ploeg door mijn geest als een boerin en heb een gemengd bedrijf waarin ik floreer. Het leven, met name het sociale verkeer is mijn inspiratiebron, waarin ik wijsheid oogst. Ik ben een paar keer over de kop gegaan doordat ik mij liet bepalen door anderen dan mezelf. Ik ben afgedaald in de krochten van mijn ziel: geen pretje, zacht – mijn stijl – uitgedrukt, en weer opgestaan. Over het algemeen pluk ik liever vruchten van een boom of struik, voordat ze zijn gevallen, die beperkt houdbaar zijn. Onkruid wieden middels het – automatisch – schrijven van ‘daily pages’ is mijn dagelijkse onderhoud en voor de rest is de opbrengt wisselend en weet ik nooit waar het naar toe gaat. Met dank aan mijn moeder voor het vertrouwen en dank aan mijn vader ‘ik leef jouw droom’.

Een stukje schrijven is niet veel anders dan een kaartje drukken, sterker: het komt uit dezelfde bron die onuitputtelijk is, en oefening baart kunst.

Curriculum Vitae

Mijn CV

HAIKU S

Op een rij

Vertrouwen

Keien

Ik werk

Ring

Nieuw, Verhaal

De ring is bijna klaar! Het is een lang verhaal dat nu aan me voorbij gaat, die ring: de steen en het goud. Ik heb ooit, tijdens de studie Handvaardigheid op de kunstacademie een antieke kast omgebouwd tot poppenhuis, voor Ingrid. Toen het ‘Dolhuis’ klaar was en ze mij het resterende bedrag voor de opdracht wou betalen vroeg ik de ring die zij droeg. ‘Die wil ik wel’ in plaats van de 500 gulden die ze mij nog verschuldigd was en dat mocht. Mijn broer Mark vond dat ik me had laten bedonderen, met die kermisring. Het was een originele bisschopsring uit Rusland van rood goud met een amethist die eigenlijk iets te groot was voor mij. Het is wel eens voorgekomen dat ik de ring kwijt was omdat die van mijn vinger was geschoven. Ik besloot om er een hanger van te laten maken door edelsmid Hendrik Stollé, die tot de conclusie kwam dat het een synthetische steen was vanwege de afmeting, wat niet waar was. Hij maakte er een snoepje van, dat ik niet mooi vond en vroeg hem de hanger aan te passen, in ruil voor het resterende goud. ‘Jij houdt niet genoeg van je lichaam om deze hanger te dragen’ mopperde hij. Ik vond het nog steeds niet mooi en liet mijn moeder zien wat hij had gemaakt en zij was meteen verkocht! Ze droeg de hanger die haar wel heel mooi stond jarenlang tot en met haar dood. Ik was er nog altijd niet blij mee en vroeg een andere edelsmid om er weer een ring van te maken, gecombineerd met mijn moeders gouden trouwring met mijn vaders naam. We kwamen er niet uit en tenslotte kwam ik Anne-Marieke tegen die les geeft in edelsmeden bij Rozet, en zo is het gekomen dat ik er zelf mee aan de slag ben gegaan. Ik heb het ding gesloopt en het kleine beetje rode goud – het grootste deel was naar Hendrik gegaan – samen gesmolten met de trouwring en opnieuw gecombineerd met de steen.

Zilveren ring met amethist in gouden setting.

Turbulentie

Levensloop, Nieuw, Pesten

Met dit woord werd ik vanochtend wakker vanuit dromenland maar de context speelt zich af in de realiteit. Het heeft betrekking op de vriendschap met mijn vriendin Eline, ken haar al vanaf de lagere school als het buurmeisje van mijn vriendinnetje Anita Aveskamp. Haar zelfverzekerde uitstraling fascinerende me maar het duurde nog totdat wij samen naar het Carmellyceum in Oldenzaal fietsten, eer onze vriendschap begon. We gingen met een groepje vanuit Losser en wij tweetjes waren van de langzaam-aan-actie, rustig fietsen en dan kom je er ook wel. Dat is wel anders dan de wijze van omgang met elkaar, die nogal turbulent is. Er zijn jaren voorbij gegaan waarin wij elkaar niet zagen, in de 50 jaar sindsdien. We verschillen als dag en nacht maar er zijn overeenkomsten: we hebben kleine krulletjes en we zijn nakomelingen, behoorlijk slim en enigszins buitenbeentjes. Onze oudere broers zijn ook vrienden voor het leven en die zien elkaar ook wel eens heel lang niet geloof ik. Telkens weer dezelfde wrevel zorgt voor verwijdering, maar het geheugen maakt er altijd weer iets moois van. Het zal nu wel weer net zo gaan alhoewel dat onvoorstelbaar is, na de laatste aanvaring. Ze zou mij komen helpen met klussen, maar kwam niet opdagen alhoewel onze afspraak om 11 uur zorgvuldig was vastgelegd. Er gingen heel wat berichtjes aan vooraf en vlak van tevoren belde ze me met ‘ik kom toch om 11 uur want …’ waarin ze helemaal aan het einde toevoegde ’tussen 11 en 12’. Ik zei nog ‘nee 11 uur want we hebben zeker 2 uur nodig voor die klus, en we willen lunchen’. Ik had de pindasoep al klaar staan en de keuken leeggehaald want we zouden grote gaten boren in de gipsen voorzetwanden zodat ik een draad kon spannen door de ruimte. Zij had tot 14.15 uur en ze zou vertellen over haar nieuwe baan als conducteur bij de NS, waar ze om 14.45 een afspraak mee had op het Centrale Station in Arnhem. Het was krapjes maar precies te doen dacht ik en verheugde me zeer op het bouwfeestje. Om 11.30 was ik lang en breed bezig, zonder haar assistentie en vroeg haar waar ze bleef. Ze schreef ‘ik moet nog langs de dierenwinkel, tussen 11 en 12 ben ik er’ en ik ‘dan gaat het niet lukken’ terwijl ik steeds ongeduriger werd. Nou komt het: ‘jij sprak af, ik niet’ schreef ze, en toen brak de hel in me los, en heb ik iets gedaan ter bescherming van mijn gemoedsrust. Ik ben een draadspanner gaan kopen bij Baptist in Presikhaaf en toen ik mijn fiets weer van het slot haalde las ik haar berichtje van 12.04 uur ‘ik sta voor je deur’ en ik stuurde ‘ik ben ff onderweg’. Daarna was het weer voorbij, onze vriendschap.

De draad is inmiddels blind bevestigd en strak gespannen
tussen beide wanden.