De schroevendraaier

Oom Jan heeft mij meer dan eens geholpen met klussen. Wastafel weghalen, gevelkacheltje aanleggen in de tijd dat hij als machinist werkzaam was bij de NS. We hebben samen een bank getimmerd terwijl ma en tante Nardie de kussens naaiden, in de Emmastraat. Daar heeft hij nog een wastafel verwijderd en een vloertje gelegd in de slaapkamer. Sindsdien was ik mijn combinatietang kwijt en een schroevendraaier rijker. Het heeft lang geduurd voordat ik besefte dat het de zijne was, sterker: pas na zijn dood. Als – inmiddels – ervaren klusser is de rode kruiskop een dierbaar stuk gereedschap geworden. Zeker nadat ik mijn keuken verplaatst heb naar de achterkamer in mijn huis in de Spijkerstraat. Geen bedrijf wou me helpen tot ik besloot om het zelf te doen, door oom Jan die ooit zijn hele schuur verplaatste geïnspireerd. Ik heb er de deurtjes mee losgeschroefd en op mijn rug liggend het blad van het keukenblok losgemaakt. Eén voor één de onderdelen naar de slaapkamer gebracht waar de aansluiting voor de wasmachine zat. Het was een idee van René die me niet ging helpen vanwege zijn twee linker handen.

Wel heb ik buurman John gevraagd om de leidingen voor gas en water aan te leggen. Ik was trots toen het klaar was voor gebruik, maar ook ongerust omdat ik de woningbouwvereniging niet om toestemming had gevraagd, slapeloze nachten. Het ergste dat me kan overkomen is dat ik alles weer terug moet zetten, dacht ik. Ondertussen ging het leven door, zonder tegels nog een hele poos, een jaar of wat. Toen kwam de brief van Mooiland die ons huis wou renoveren, en ik een bedrijf – Trebbe – over de vloer kreeg om de situatie op te nemen. Men was onverwacht enthousiast over mijn ingreep en zo gebeurde het dat de hele keuken werd vervangen door wat nieuws. Leidingen werden in de muur gelegd en de afzuiginstallatie werd doorgetrokken vanuit de badkamer. Ik hoefde enkel toe te zien hoe geaarde stopcontacten werden aangelegd waar ik nog niet aan toegekomen was, en de betegeling. Daarna heb ik op het schuin aflopende balkon een vlonder gelegd om de keuken helemaal af te maken. Kruiskop was mijn maatje, samen met die andere lievelingsschroevendraaier die ook al onrechtmatig in mijn bezit kwam.

Na zijn dood, op 10 januari van dit jaar – 2023 – kwam ik er dus achter dat het de zijne was, ongewild geruild met mijn oranje combinatietang die waarschijnlijk in zijn gereedschapskist is beland. Een paar jaar geleden kreeg ik een andere – groene – tang van Edith waarvan de rubberen handvaten verschoven waren. Die heb ik op de verwarming gelegd en terug geschoven, wat typerend is voor de band met oom Jan: creatief. Ik weet niet hoe het komt dat ik het opeens wel wist, alhoewel het niet zo gek is. Wanneer iemand sterft gaat je brein aan de gang, buiten het bewustzijn om. Het is de kunst om het gewoon te laten gebeuren, toe te laten hoe de film zich afspeelt. Opeens viel het kwartje, afgelopen voorjaar, een paar maanden na zijn uitvaart waar ik niet bij was omdat de rouwkaart op mijn vorige adres was bezorgd. Ik had mijn keukenanekdote willen vertellen, want dat is wat ze deden in een kleine kring waar Marijke wel bij was. Jammer dat Jan het nooit heeft gezien, maar ik hoop dat tante Nelly komt kijken naar wat ik heb gedaan, en eten.